• 목록
• 답변
• 글쓰기
• 게시판 리스트 옵션
  • 수정
  • 삭제

 
 
 
 
 
 

 
 
қазақстандағы сөз бостандығы - сөз бостандығы дегенді қалай түсінесің [Подробнее...]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Қазақстандағы сөз бостандығы шектеулі жағдайда деген тәуелсіз журналистер мен халықаралық ұйымдардың пікірімен ресми үкімет өкілдері келіспейді. Ал, министр 160-орында тұрған Қазақстандағы сөз бостандығы туралы: Біз бұл тақырыпты ЕЫҚҰ өкілдерімен де, халықаралық ұйымдармен де бірнеше рет талқылаған едік. Қазақстандағы «сөз бостандығы» туралы нақты заң жобасының бастауы сонау 2004 жылда жатыр. Бұл кезде Ақпарат министрі болған Алтынбек Сәрсенбайұлының заң жобасын қарауға беріп, бірақ ешқандай нәтиже таппаған соң, қала берді сайлаудың әділ өтпеуінен министрлік қызметінен өз еркімен бас тартқанын білсек, арада өткен 15 жылдың ішінде үлкен өзгеріс болған жоқ. Ал Қазақстанда сөз бостандығы дегеннің өзі шартты өлшем. Яғни, біз сырт көзге «бізде сөз бостандығы сақталады» дейміз де, оның шектеудің сансыз тәсілдерін жасаймыз. Сондай-ақ сөз бостандығы халықаралық стандарт пен нормаларға негіз бола алады және де журналистің шығармашылық негізін қамтамасыз етуші негізгі күш болып табылады. Батырбек Гүлайым Ермекқызы Х.Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті журналистика мамандығының II курс студенті Ұқсас жұмыстар Мемлекеттің пайда болуы туралы. Әзіреті Әли (р.а.): «Айтпаған сөзің саған – құл, ал айтқан сөздің құлы – сен»,-дегені соны аңғартса керек. Бүгінде, сөз бостандығы ұғымы арсыздық. Қазақстандағы сөз еркіндігі, баспасөз бостандығына қатысты қандай да бір қиындықтар бар деп айту қиын, өйткені билікті ашық сынайтын «Тасжарған», «Свобода слова» секілді тәуелсіз басылымдардың ашық түрде таралып. Қазақстандағы сөз еркіндігі, баспасөз бостандығына қатысты қандай да бір қиындықтар бар деп айту қиын, өйткені билікті ашық сынайтын «Тасжарған», «Свобода слова» секілді тәуелсіз басылымдардың ашық түрде таралып, халық қолына баруы бұл елдегі сөз бостандығының алғышартының негізі болмақшы. Ал, министр 160-орында тұрған Қазақстандағы сөз бостандығы туралы: Біз бұл тақырыпты ЕЫҚҰ өкілдерімен де, халықаралық ұйымдармен де бірнеше рет талқылаған едік. Қазақстандағы «сөз бостандығы» туралы нақты заң жобасының бастауы сонау 2004 жылда жатыр. Бұл кезде Ақпарат министрі болған Алтынбек Сәрсенбайұлының заң жобасын қарауға беріп, бірақ ешқандай нәтиже таппаған соң, қала берді сайлаудың әділ өтпеуінен министрлік қызметінен өз еркімен бас тартқанын білсек, арада өткен 15 жылдың ішінде үлкен өзгеріс болған жоқ. Ал Қазақстанда сөз бостандығы дегеннің өзі шартты өлшем. Яғни, біз сырт көзге «бізде сөз бостандығы сақталады» дейміз де, оның шектеудің сансыз тәсілдерін жасаймыз. Сөз Бостандығы «Ақпарат бостандығы» атты атау алған барынша жалпы құқықтың құрамдас бөлігінен тұратын азаматтың саяси құқықтары мен адамның негізгі жеке құқықтарының бірі. Өзінің пікірін (ойларын) жария түрде (ауызша, бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып жазбаша) білдіру мүмкіндігі түрінде көрінеді. Демократиялық елдердің заңнамасы мен сот тәжірибесі, сөз бостандығын теріс пайдаланушылыққа жол бермеу мақсатымен оны шектеудің жүйесін жасап шыкты. Атап айтқанда, әлемнің көптеген. Адам Жаратушыға ғана құл. Оның өзі де, ойы мен тілі де еркін. Ешкім және ешнәрсе тілін құрсаулай алмайды. Қазақ «бас кеспек болса да, тіл кеспек жоқ» дейді. Міржақып атамыздың осы мақаласын бүгінгі күнмен салыстыратын болсам, Қазақстан "сөз бостандығы" жөнінен 158 орында тұрғанын ескеріп, қазіргі журналистер де ашық түрде жазуға қорқады деп ойлаймын Тіптен бәрі қорқады демеймін, қазіргі таңда керісінше ашық түрде айтып жүргендердің саны көбейді. Бірақ, олардың бірі эфирден, бірі жұмысынан кетіп жатыр. Мысалы, шындықты айтып, саясатқа қарсы келгені үшін эфирден шыққан журналист Жанат Бақыт; биліктегі кісілердің кемшіліктері туралы ой қозғап, жеті жыл жұмыссыз қалған Несіп Жүнісбайұлы дәлел бола алады. Бұл баспасөз бостандығы жоқ дегенді білдіреді. Бір қуантатыны әлеуметтік желілерде сөз бостандығы бар. Бұл бөлімде біз "Сөз бостандығы", ол не үшін керек, және бұл ұғымның Қазақстандағы жағдайы туралы айтамыз. Сөз Бостандығы «Ақпарат бостандығы» атты атау алған барынша жалпы құқықтың құрамдас бөлігінен тұратын азаматтың саяси құқықтары мен адамның негізгі жеке құқықтарының бірі. Өзінің пікірін (ойларын) жария түрде (ауызша, бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып жазбаша) білдіру мүмкіндігі түрінде көрінеді. Демократиялық елдердің заңнамасы мен сот тәжірибесі, сөз бостандығын теріс пайдаланушылыққа жол бермеу мақсатымен оны шектеудің жүйесін жасап шыкты. Атап айтқанда, әлемнің көптеген. Сөз бостандығы дегеніміз не? Сөз бостандығының түсінігі мен мағынасы Сөз бостандығы бұл негізгі құқық. Сөйтіп, бізде сөз бостандығы жоқ екені жасырын емес. «Жасырын емес» деген сөздің өзі – қантамыры сұйылған, арқа басы кетіп болдырған сөз. Сөз бостандығының жоқ екені бұдан басқа мысал келтіріп, дәлелдеуді қажет етпейді. Ал «сөз бостандығы жоқ» деген сөзге әкімшіліктердің өшігуі немесе өкпелеуі – абсурд. Қисынсыз қиял. Өйткені бұған олар кінәлі де емес. Бірінші себеп – біздегі журнализмнің ресми министрлігі бар. Ақпарат министрлігі деген. Яғни, баспасөз басқарылады, Кеңестік жүйенің салты бойынша. Екінші – «төртінші билік» деген миф бар. Шын мәнінде ешқандай да ондай құзырлы орын жоқ, бұл ауадағы жел сөз ғана. Тіпті оның статусы да төмен, бірінші емес, екінші емес – төртінші. Қазақстандағы сөз еркіндігі, курс доллара к тенге на сегодня баспасөз бостандығына қатысты қандай да бір қиындықтар бар деп айту қиын, өйткені билікті ашық сынайтын «Тасжарған», «Свобода слова» секілді тәуелсіз басылымдардың ашық түрде таралып. Дегенмен сөз бостандығын анықтауға деген игі қадамдар да баршылық. Айталық, сенатор, саясаткер-журналист Қуаныш Сұлтанов: «Сөз бостандығы — рухани бостандықтың қайнар бұлағы, адамзаттың жанкештілікпен қажымай-талмай ізденіп келе жатқан құндылығы. Сөз бостандығының ең беделді көрсеткіші — елдегі БАҚ-тың тыныс-тіршілігімен тікелей байланысты.



бастысы өкінбеші менімен өткен күнге жай ғана қала берем - өтінем текст [Читать далее...]

Discover short videos related to өкпелемеөкінбе on TikTok. Watch popular content from the following creators: Бахыт(@baha_doch_allaha),